Chế độ dinh dưỡng chuẩn cho gà hướng thịt

1 . Thức ăn, nước uống

Thức ăn hỗn hợp

– Nuôi gia cầm theo phương thức công nghiệp (nuôi nhốt, nuôi thâm canh). Muốn gia cầm phát triển tốt, chăn nuôi có hiệu quả thực sự là chúng ta phải sử dụng thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh.

– Thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh là các loại thức ăn được hỗn hợp bởi nhiều nguyên liệu đơn lẻ khác nhau. Thức ăn có nguồn gốc động vật, thực vật, khoáng vật v.v… và cũng được bổ sung các chất dinh dưỡng để đảm bảo đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cho gia cầm.

– Thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh có ưu điểm là cân bằng các thành phần dinh dưỡng như năng lượng, protein, vitamin, khoáng ngoài ra còn bổ sung thêm một lượng rất nhỏ các men tiêu hoá protein, xơ, chất kích thích sinh trưởng, kháng sinh, chất chống mốc, chống oxyhoá…

– Tuỳ theo giống, lứa tuổi, giai đoạn phát triển , hướng sản xuất v.v… mà xây dựng công thức thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh cho phù hợp với yêu cầu sinh lý duy trì, phát triển, tăng trọng… của gia cầm. Hay nói cách khác tuỳ loại giống, lứa tuổi phát triển, hướng sản xuất của gia cầm mà ta lựa chọn thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh cho phù hợp để tạo điều kiện cho gia cầm phát triển tốt, cho nhiều sản phẩm, chăn nuôi có lãi.

Bảng 3: Tiêu chuẩn dinh dưỡng khẩu phần của gà chăn thả nuôi thịt

Chỉ tiêu	Giai đoạn
	0 – 4 tuần tuổi	5 – 8 tuần tuổi	9 tuần tuổi – Giết thịt
N.lượng ME (Kcal/kg)	2800	2850	2900-3000
Protein (%)	19	18	16
ME/Protein	147,3	158,33	181,25
Methionin (%)	0,42	0,39	0,38
Lyzin (%)	1,08	1,05	0,97
Canxi (%)	1,2	1,19	1,18
Phospho tổng số (%)	0,77	0,76	0,78
NaCl tổng số (%)	0,32	0,33	0,31

 Nước uống cho gà

Trong chăn nuôi gà, cần phải hết sức lưu ý đến vấn đề về nước uống; đặc biệt phải chú ý cung cấp nước uống cho gà đầy đủ hàng ngày. Nguồn nước sử dụng phải là nước sạch, đảm bảo vệ sinh để tránh cho đàn gà nhiễm phải các mầm bệnh hoặc các chất độc hại có trong nước. Nếu nguồn nước không đảm bảo an toàn thì có thể dùng thuốc sát trùng Chloramin hoặc VikonS pha vào nước theo tỷ lệ 100 gam thuốc cho vào 100 lít nước để sát trùng nước uống. Không bao giờ để gà khát nước, máng hết nước. Nếu đàn gà nuôi mà không được uống nước trong 1 ngày thì 2 ngày tiếp theo gà sẽ không tăng trưởng được về khối lượng và sẽ chậm lớn trong 1,5 tháng sau đó.

Lượng nước uống hàng ngày của gà có thể khác nhau tùy theo mùa, nhưng trung bình lượng nước mà đàn gà tiêu thụ hàng ngày gấp đôi lượng thức ăn. Do vậy, căn cứ vào tuổi của gà, lượng thức ăn ăn vào và nhiệt độ môi trường để tính lượng nước cho gà uống, đặc biệt khi pha thuốc tăng sức đề kháng, phòng bệnh, chữa bệnh cho đàn gà.

Chú ý: Không cho gà con uống nước lạnh (dưới 20⁰C). Mùa hè, nhiệt độ môi trường cao, cho gà uống nước càng mát càng tốt, do vậy bể nước, thùng nước và ống dẫn nước phải thiết kế sao cho tránh nắng chiếu trực tiếp

2. Chăm sóc nuôi dưỡng

Điều quan trọng là vệ sinh chuồng trại, khu vực chăn nuôi nên có rào cách ly, hạn chế súc vật, người lạ xâm nhập.

Cửa ra vào luôn có hố sát trùng

Áp dụng nguyên tắc “Cùng vào- cùng ra”. Không nên nuôi gối đầu trong cùng một chuồng.

Sau mỗi đợt nuôi phải dọn vệ sinh sạch phân và chất độn chuồng, rửa sạch máng ăn, máng uống, phun thuốc sát trùng và đóng kín chuồng, để trống chuồng ít nhất 4 tuần đối với trường hợp đàn gà bị bệnh dịch, chết trên 15% thì thời gian để trống chuồng phải kéo dài hơn và sát trùng 2 – 3 lần  trước khi nuôi đợt mới.

3. Tập cho gà uống nước. (ngày đầu tiên)

– Gà mới nhập về không nên cho ăn ngay mà phải xem tình trạng gà như thế nào. Nếu gà nhập về là gà đã nở được một ngày thì cho uống nước có pha thêm VitaminC, Bcomlex để chống stress sau 4h thì cho ăn, nếu gà nhập về mới nở trong ngày thì chỉ cho uống nước, pha thêm vitaminC, Bcomlex, đường glucose để tăng cường sức đề kháng và chống strees cho gà con, sau 12h mới cho ăn.

CHÚ Ý: có nhiều con gà mới nhập về không biết uống nước, chúng ta nên tách riêng những con đó và tập cho nó uống nước, sau vài lần tập gà con sẽ tự uống nước được.

4. Tập cho gà tập ăn

Gà nhập về sau khi cho nghỉ ngơi, lúc gà khỏe lại ta bắt đầu tập ăn cho gà. Bố trí khay ăn đều trong quây úm, rải thức ăn đều trong khay và trên giấy với số lượng vừa đủ ăn trong 5 – 10 phút, sau khi gà ăn hết cho nghỉ khoảng 1h rồi tiếp tục cho ăn, làm như vậy trong suốt cả ngày để tất cả gà biết ăn và tập trung ăn. Máng uống phải được bố trí đều cả khu úm để gà có thể vừa ăn vừa uống nước được.

– Cách cho gà con ăn:

+ Giai đoạn từ 0 – 3 tuần tuổi:

Gà con nhận về cho uống nước trước và cho ăn sau, khi cho ăn cần rắc một lượng thức ăn mỏng trên khay, mẹt để cho gà ăn hết, lại rắc tiếp lần khác. Gà con úm 2 tuần đầu cần cho ăn 9 -10 lần/ngày, trước khi cho ăn nếu còn thức ăn trong khay thì cần sàng loại bỏ phân và chất độn chuồng lẫn vào thức ăn.

Số lượng máng như sau:

100 gà/khay có kích thước 70 x 70cm

75 gà/khay có kích thước 60 x 70cm

50 gà/khay có kích thước 50 x 50cm

Cần sử dụng đúng chất lượng thức ăn theo tuổi gà và giống gà. Thức ăn cho gà úm nên dùng thức ăn hỗn hợp dạng mảnh của các hãng sản xuất sẽ có hiệu quả hơn. Cũng có thể phối trộn bằng thức ăn đậm đặc với các nguyên liệu sẵn có khác theo hướng dẫn.

Sau 2 tuần có thể tập và chuyển dần cho gà sang ăn bằng các loại máng tròn P50 bằng tôn hoặc bằng nhựa, chú ý đảm bảo đủ chỗ ăn cho gà. Máng ăn treo cao ngang tầm sống lưng gà. Máng được lau chùi sạch sẽ hàng ngày và tiêu độc tuần 1 lần.

Đối với gà nuôi thịt từ 1 – 3 tuần tuổi cho gà án tự do cả ngày lẫn đêm, sau 3 tuần tuổi tùy thuộc vào khối lượng có thể đạt được so với tiêu chuẩn giống mà có thể chỉ cho ăn tự do ban ngày hay thêm một ít thời gian ban đêm. Tùy thuộc vào khả năng thu nhận thức ăn và lượng thức ăn cần cung cấp của từng giống gà mà giảm dần số lần cho ăn trong ngày cho phù hợp. Đối với gà hướng trứng thời gian ăn tự do lân hơn, tùy thuộc vào khối lượng đạt được so với chuẩn vì khả năng thu nhận thức ăn của gà hướng trứng kém hơn.

+ Giai đoạn từ 4 tuần tuổi đến giết thịt:

Chuyển dần thức ăn gà con sang thức ăn gà thịt (trong tuần thứ 5) gà được cho ăn kết hợp tận dụng khả năng tự kiếm mồi để giảm chi phí thức ăn.

Sử dụng máng ăn tròn bằng tôn hoặc bằng nhựa, đảm bảo mật độ 13 gà/máng. Đối với gà hướng thịt nuôi nhốt, gà thả vườn cho ăn 1 lần/ngày vào buổi sáng. Chú ý đổ thức ăn nhanh và rải đều tất cả các máng để toàn bộ gà trong ô chuồng được ăn một lượng thức ăn đều nhau, đảm bảo độ đồng đều cho đàn gà.

Sử dụng đúng số lượng, chất lượng thức ăn theo tuần tuổi của gà. Có thể sử dụng thức ăn hỗn hợp chế biến sẵn, thức ăn đậm đặc của nhà máy sản xuất hoặc tự phối chế dựa vào tiêu chuẩn thức ăn được khuyến cáo. Muốn cho gà nhanh lớn phải cung cấp đủ thức ăn cho gà theo nhu cầu.

Nếu nuôi theo phương thức bán chăn thả (bãi chăn thả không có nhiều thức ăn cho gà tự kiếm) thì cho ăn tự do. Nếu bãi chăn thả rộng (nhiều thức ăn gà có thể tự kiếm) thì: Buổi sáng nếu trời không mưa và ấm áp thì thả gà ra vườn để tự kiếm mồi. Gần trưa cho gà ăn thức ăn bổ sung. Buổi chiều cho gà ăn no trước khi lùa vào chuồng.

Thường xuyên vệ sinh và điều chỉnh máng ăn để hạn chế tỷ lệ rơi vãi thức ăn và nhiễm bẩn. Lợi dụng bóng mát của tán cây trong vườn đặt các máng nước, treo máng ăn (lấy ra 1/2 – 1/3 số lượng máng từ chuồng nuôi) để gà ăn được nhiều, mau lớn. Nếu chỉ là bãi cỏ, thì máng ăn, máng uống được treo đặt ở hiên, hoặc làm các lều bóng mát (ví dụ cắm tàu lá cọ…) để gà ở ngoài bãi chăn được nhiều hơn.

Giai đoạn đầu mới thả gà, nếu gặp mưa phải đuổi gà vào chuồng, giai đoạn sau khi gà đã quen với chăn thả, nếu mưa, gà tự tìm nơi trú ẩn, dưới các tán cây, các lều ở bãi chăn hoặc chạy vào hiên, chuồng. Việc cần quan tâm là chuyển ngay máng thức ăn vào trong chuồng, đề phòng mưa ướt, đặc biệt mưa to gió lớn . Mùa hè, thời tiết ban ngày nóng nực, gà ăn ít, những khi như vậy, phải tăng cường cho gà ăn ban đêm để gà tiêu thụ hết khẩu phần, đảm bảo gà sinh trưởng bình thường.

– Nước uống và cách cho gà con uống nước:

+ Giai đoạn úm 0 – 3 tuần tuổi:

Nước uống phải chuẩn bị trước khi cho gà vào quây. Khi gỡ con mới nhận về cho uống nớc ngay, bổ sung 1gam Vitamin C + 5 gam đường gluco/1lít nớc, cho gà con uống trong ngày đầu. Sau đó cho uống Vitamin tổng hợp. Cần lưu ý gà con lúc này còn uống rất ít nước nên khi pha nước thì pha ít một, gà uống hết ta lại pha tiếp cho đảm bảo vệ sinh.

Nước uống cho gà con phải có nhiệt độ tối thiểu là 18⁰C, không cho gà con uống nước lạnh. Khi gà mới nở tốt nhất là cho uống nước đun sôi để nguội bằng nhiệt độ của chuồng (30- 32⁰C).

Tập cho gà con uống nước bằng cách nhúng mỏ một vài con, số con còn lại sẽ quen dần. Cho gà uống nước trước, sau 2 – 3 giờ mới cho ăn. Nhận gà về cho nghỉ 10 – 15 phút rồi cho uống nước có pha theo tỉ lệ 50 g đường glucoza + 1 g vitamin C pha với 3 lít nước để chống stress.

Lượng nước uống pha thuốc cần tính đủ cho gà trong ngày, chia 2 lần để tránh lãng phí. Ví dụ : Gà con 1 – 3 ngày tuổi sẽ ăn hết 7 – 10 g thức ăn/ con/ ngày. Như vậy nếu nuôi 100 gà sẽ hết 0.7 – 1.0 kg thức ăn/ ngày. Nước uống sẽ cần là 1.5 – 2 lít/ 100 gà/ ngày. Vậy đối với 100 gà, cần chuẩn bị 2 máng, mỗi máng cho 0.5 lít nước/ lần, ngày cho 2 lần.

+ Giai đoạn từ 4 tuần tuổi đến giết thịt:

Lượng nước uống đầy đủ cho gà hàng ngày. Không bao giờ để gà khát nước, máng hết nước. Nếu đàn gà nuôi mà không được uống nước trong 1 ngày thì 2 ngày tiếp theo gà sẽ không tăng trưởng được về khối lượng và sẽ chậm lớn trong 1,5 tháng sau đó. Lượng nước uống hàng ngày của gà có thể khác nhau tùy theo mùa, nhưng trung bình lượng nước mà đàn gà tiêu thụ hàng ngày gấp đôi lượng thức ăn. Do vậy, căn cứ vào tuổi của gà, lượng thức ăn ăn vào và nhiệt độ môi trường để tính lượng nước cho gà uống, đặc biệt khi pha thuốc tăng sức đề kháng, phòng bệnh, chữa bệnh cho đàn gà. Có thể tham khảo bảng sau:

Lượng nước tiêu thụ tốt cho sức khoẻ đàn gà ở 18 – 21⁰C

Tuần tuổi	Mức tiêu thụ (lít/100 con/ngày)	Tuần tuổi	Mức tiêu thụ (lít/100 con/ngày)
4	5,5	10	10,7
5	6,4	11	11,7
6	7,2	12	12,4

Thường xuyên cọ rửa máng uống và thay nước cho gà.